Enkele jaren geleden ging ik opzoek naar ‘de perfecte therapiehond’. Een hond die er aantrekkelijk uitzag, aaibaar, atletisch en met een groot uithoudingsvermogen. Een hond die rustig en gevoelig was, een gezonde dosis werkethiek had en gemakkelijk op te leiden was, … Vier jaar later heb ik een fantastische therapiehond aan mijn zijde, maar het is niet de hond waar ik voor koos.

 

Dit is het verhaal van Pip, de Jack Russell van Mila die op zaterdag de stallen en zorg voor de paarden voor haar rekening neemt. Een Jack Russell was niet het ras waar ik aan zou gedacht hebben om als therapie hond te gebruiken maar de hond die ik zelf koos bleek daar ook niet geschikt voor, dus wie ben ik om te oordelen? Pip is een energieke, lieve, sociale en vooral ongecompliceerde Jack Russell. Hij houdt enorm van aandacht én was opzoek naar een job. Mila zegt soms al grappend dat Pip solliciteerde voor een vacature die er niet was, maar misschien klopt dat niet helemaal. Ik had wel degelijk een hond gewild die deelnam aan de therapiesessies, alleen had ik nooit gedacht dat het niet mijn eigen hond zou zijn.

 

Iedere zaterdag is Pip aanwezig op stal terwijl zijn baasje aan het werk is. Al een hele tijd zijn Pip en ik dikke maatjes en op een dag besloot hij om mij te volgen naar de therapieweide. Mila riep nog: “Als hij stoort moet je het maar zeggen hé, dan roep ik hem wel terug!” De persoon die toen sessie bij mij had was net erg opgetogen door de aanwezigheid van dit kleine vrolijke hondje aan zijn voeten. We besloten om Pip zijn gang te laten gaan. Zo bleef hij de hele sessie aanwezig, en de sessie die volgde, en die erna… Een hele voormiddag was hij aanwezig in de weide, hij kon op elk moment weg als hij wou maar koos bewust om bij ons te blijven zitten. Heel af en toe kwam hij op onze voeten zitten, vooral als het even erg spannend werd of als iemand veel verdriet kreeg dan zocht hij die persoon op. Op alle andere momenten zat hij naast mij of een paar meter verder en observeerde hij. Al snel werd het een gewoonte: zaterdagochtend was Pip niet weg te slaan uit de therapie weide. Iedereen die aankwam werd vrolijk kwispelend begroet en begeleid tot bij mij. Dit was zijn job. Al grappend vertelden we aan elkaar dat hij zichzelf tot therapiehond had benoemd. Al lachend, want we hadden hem onderschat. Al die tijd dat hij in de weide doorbracht en ons lag te observeren, was die kleine hond aan het bijleren, dat zouden we snel ontdekken.

 

Dit bewees hij op een warme zomerdag, nog niet zo lang geleden. We zaten in de therapieweide. Ik was in gesprek met een vrouw die op intake kwam dus ik kende haar nog niet goed. Pip zat steevast op haar voeten en verloor haar geen seconde uit het oog. As ik het haar bevroeg bevestigde ze dat ze zijn aanwezigheid wel fijn vond en aaide hem met affectie. Tijdens het gesprek kwam Joke, de meest assertieve van alle therapiepaarden, regelmatig contact zoeken op een zeer opdringerige manier. Omdat ik de vrouw nog niet goed kende en dit een kennismaking was, geen therapie, hield ik mijn interventies minimaal en bevroeg haar steeds naar haar ervaring van het gedrag van het paard. “Het is oké hoor”, zei ze steevast, maar ik twijfelde. Die twijfel bleek terecht, niet omdat er iets misliep maar omdat Pip ineens het heft in handen nam en intervenieerde, iets wat hij tot dan toe nog nooit gedaan had. Wat Joke deed was niet oké, ze tastte de grenzen af en deze vrouw had er blijkbaar zo goed als geen. Op een bepaald moment besloot Pip dat het genoeg was. Zijn blik sprong al een hele tijd nerveus van Joke naar mij, om te zien of ik zou tussenkomen en toen mijn tussenkomst uitbleef, deed hij het maar zelf. Joke trachtte ons voor de zoveelste keer te benaderen toen Pip ineens van de vrouw haar voeten sprong en recht naar Joke liep, bovenlip opgetrokken, tanden tonend, happend in de lucht. Zo dreef hij Joke terug weg. Dit was een hele prestatie, wetende dat Pip eerder conflictvermijdend is en Joke het moeilijkste paard is om weg te drijven, zelf ik heb daar geregeld moeite mee.

 

Tot mijn grote verbazing respecteerde Joke deze interventie en terwijl zij zich terugtrok kwam kleine Pip opnieuw op de vrouw haar voeten zitten. Ik kon dit niet onopgemerkt voorbij laten gaan, deze situatie was dusdanig uniek dat ik het moest benoemen. Dus ik besloot om, tegen al mijn principes in, toch al een kleine therapeutische interventie te wagen ook al was het nog maar een intakegesprek. De vrouw bleek erg gedaan van Pip zijn reactie, ze voelde zelf wel dat wat Joke deed te ver ging maar vond het niet nodig hier iets aan te doen. Wat het paard wou doen vond ze belangrijker dan haar eigen comfort of fysieke veiligheid. Hier was Pip het duidelijk niet mee eens. Hij besloot dat Joke een grens over ging en als wij deze niet trokken dan deed hij het wel. Voor de vrouw was dit echter een primeur, iets of iemand anders die haar grenzen voor haar bewaakte, die besloten had dat daar überhaupt een grens ligt en die het de moeite waard vond om deze te bewaken. Dit was een onbekende ervaring.

 

Zo ging Pip van ‘observator aan de zijlijn’ naar ‘volwaardige therapiehond’. Sedert die bewuste zaterdag, is hij actiever tijdens de sessies en treedt regelmatig op. Tot mijn verbazing, heb ik er een echte helper bij. Onze regels zijn simpel, Pip moet zijn eigen keuzes kunnen maken maar als ik zeg dat hij afstand moet nemen dan moet hij luisteren. Mila en ik zijn overeengekomen dat Pip ten allen tijde de kans moet krijgen om weg te gaan en rust te nemen als hij dat nodig heeft. Net zoals de paarden die mogelijkheid hebben. Dit doet hij dan ook. Als het een sessie is geweest waar hij erg actief was en er veel van hem gevraagd werd, slaat hij gewoonlijk de volgende sessie over en gaat hij een uurtje rustig dutten. Als, om gelijk welke reden, Pip niet kan deelnemen aan de sessie of hij het te moeilijk heeft om mijn aanwijzingen te volgen en zich afzijdig te houden, dan komt Mila hem halen. Dit hebben we tot nu toe nog nooit moeten doen maar weten dat het kan, zorgt ervoor dat we hem in alle vertrouwen de nodige vrijheid kunnen geven.

 

Onze relatie, zowel die tussen Pip en mezelf als met zijn baasje, is gebaseerd op wederzijds respect en vertrouwen. Dankzij een gedeeld vertrouwen in dieren hun capaciteit om zelf beslissingen te maken én onze nieuwsgierigheid om te zien wat daar dan uit voort kan komen, hebben we nu een samenwerking die ik zelf nooit van tevoren had kunnen bedenken. Een blije hond met een duidelijke job en een enorme meerwaarde tijdens de sessies.